|
|
Базы дадзеныхГрамадcкія аб’яднанні, Фонды, Праекты ГА, Маніторынг ГА, Прэс-маніторынг ГА |
Трэці сектарНавіны, Мэнэджмэнт, Некамерцыйнае права, Праграмы і конкурсы |
Аб'яднаны шлях |
Некаторыя статыстычныя характэрыстыкі грамадскага жыцьця Беларусі
Усякае жыцццё, ў тым ліку і грамадскае, праяўляе сябе перад назіральнікам нейкай дзейнасцю. Прыкметамі жыццядзейнасці ёсць асіміляцыя, дысіміляцыя і рэпрадукцыя. У сваю чаргу любая дзейнасць падаецца раскладанню на больш менш складаныя трансакцыі. Найбольш агульнымі тыпамі трансакцыяў для мэтанакіраваных сістэмаў, кшталту НДА, з'яўляюцца стварэнне і ліквідацыя. Рэгістрацыю гэтых фундаментальных з'яваў ажыццяўляе Міністэрства юстыцыі. Разгледзім звесткі табл.1, у каторай адлюстраваная дынаміка працэсу.
Колькасць палітычных партыяў застаецца нязменнай за ўвесь час назіраньня. Гэтае сцвярджэнне ілюструюць ухіленні ад сярэдняй за тры гады колькасці першасных структураў 15 зарэестраваных партыяў ў межах 1%. Варта зазначыць, што адносна вялікая колькасць палітычных партыяў кампэнсуецца мізэрнасцю іхных памераў і прастатою структураў. У сярэднім сярэдняя партыя мае адну суполку на два адміністрацыйных раёна. За тры гады зарэестравана 26 новых аргструктураў.
Тое самае тычыцца і прафсаюзаў. Першасныя структуры прафсаюзаў адносна колькасці эканамічна актыўнага насельніцтва застаюцца ў нязменным стане. Рост аргструктураў існых прафсаюзаў вагаецца ў межах памылкі вымярэння і звязаны, пераважна са стыхійным драбленнем альбо адміністрацыйным ўзбуйненнем прадпрыемстваў.
Пры захаванні статыстычна стабільнай колькасці зарэестраваных ГА варта адзначыць 2010 г., калі адбыўся заўважны прырост іхных арганізацыйных структураў: з 31636, на канец 2009 г., да 35634 на адпаведную дату 2010г., што звязана з ростам актыўнасці ГА «Белая Русь», праекта ініцыяванага і падтрыманага органамі дзяржаўнай ўлады.
Табліца 1
Дадзеныя аб рэгістрацыі і колькасці грамадскіх аб'яднанняў,
што апублікаваныя Міністэрствам юстыцыі
Крыніца: БРГА «Аб'яднаны шлях», 2012
|
|
На канец 2009
|
На канец 2010
|
за 9 месяцаў 2011
|
|||
|
Новыя
|
усяго
|
новыя
|
усяго
|
новыя
|
усяго
|
|
|
Палітычныя партыі
Арганізацыйныя структуры, у тым ліку
рэгіянальныя
раённыя і гарадскія
першасныя
|
18
|
15
994
|
8
|
15
976
|
|
15
981
|
|
Прафсаюзы
Арганізацыйныя структуры, у тым ліку
рэгіянальныя
раённыя і гарадскія
першасныя
|
748
|
35
22885
|
608
|
35
22790
|
1
|
36
22905
|
|
Грамадскія аб’яднанні, у тым ліку
міжнародныя
рэспубліканскія
мясцовыя
|
94
3
16
75
|
2225
226
667
1332
|
134
5
15
114
|
2325
231
675
1419
|
85
1
7
77
|
2380
229
679
1472
|
|
Арганізацыйныя структуры ГА, у тым ліку
рэгіянальныя
раённыя/ гарадскія
іншыя
|
5228
|
31636
|
4134
|
35634
|
|
36547
|
|
Саюзы і асацыяцыі ГА
|
|
22
|
|
25
|
|
27
|
|
Фонды, у тым ліку
міжнародныя
рэспубліканскія
мясцовыя
|
8
1
|
84
9
4
71
|
14
1
13
|
99
10
4
85
|
15
1
1
13
|
113
10
5
98
|
Разам з тым ўстойлівая колькасць шматлікіх аргструктур сведчыць пра істотны патэнцыял непалітычнай актыўнасці ў Беларусі. Кагорта грамадскіх актывістаў як мінімум ў 40 разоў большая за кагорту актывістаў палітычных партыяў і рухаў.
Табліца 2
Беларускія грамадскія аб'яднанні па рэгіёнах і накірунках дзейнасці
(паводле Базы дадзеных парталу ngo.by па стане на кастрычнік 2011 г.)
Крыніца: Разлікі паводле дадзеных БРГА “Аб’яднаны шлях”
|
Накірункі дзейнасці
|
Мінск
|
Брэст
|
Гродна
|
Гомель
|
Віцебск
|
Магілеў
|
Усяго па Беларусі
|
|
1. Спорт, адпачынак, турызм
|
375
|
59
|
46
|
50
|
71
|
61
|
662
|
|
2. Сацыяльная абарона і рэабілітацыя
|
359
|
48
|
40
|
76
|
48
|
53
|
624
|
|
3. Дабрачынныя
|
257
|
31
|
20
|
89
|
32
|
40
|
509
|
|
4. Адукацыя, асвета, выхаванне
|
295
|
29
|
32
|
34
|
43
|
30
|
463
|
|
5. Прафесійныя
|
258
|
28
|
24
|
24
|
23
|
23
|
408
|
|
6. Мастацтва, культура
|
201
|
29
|
42
|
17
|
39
|
21
|
349
|
|
7. Маладзёжныя, дзіцячыя
|
150
|
13
|
13
|
26
|
22
|
15
|
239
|
|
8. Навука
|
158
|
10
|
16
|
16
|
14
|
9
|
223
|
|
9. Арганізацыі інвалідаў
|
101
|
18
|
14
|
30
|
23
|
20
|
206
|
|
10. Хобі, арганізацыі па інтэрэсах
|
94
|
20
|
19
|
21
|
5
|
22
|
181
|
|
Агулам па першых 10 накірунках
|
2248
|
285
|
266
|
383
|
320
|
294
|
3864
|
|
Агулам па апошніх 18 накірунках
|
814
|
118
|
127
|
162
|
125
|
120
|
1467
|
|
УСЯГО па 28 улічаных накірунках
|
3062
|
403
|
393
|
545
|
445
|
414
|
5331
|
У табл.2 на падставе дадзеных парталу ngo.by прадстаўленая сітуацыя грамадскага руху па рэгіёнах і накірунках дзейнасці. У першай дзясятцы відаў дзейнасці доля Мінску і сталічнай вобласці, дзе размешчаныя асноўныя гарады-спадарожнікі, складае 58%.
Гэтая прапорцыя захоўваецца і пры ацэнцы ўсёй сукупнасці. Статыстычна значныя ўхіленні, ў бок перавышэння сярэдняга ўзроўню, па відах дзейнасці назіраюцца ў сферы спорта, адпачынку і турызму, а таксама ў адукацыі і выхаванні ў Віцебскай вобласці пад уплывам старой і развітай інфраструктуры адукацыі ў Віцебску і Полацку. Ў сферы сацыяльнай абароны і рэабілітацыі, а таксама дабрачыннасці і ўзаемадапамогі інвалідаў – у Гомельскай вобласці, што тлумачыцца наступствамі катастрофы на ЧАЭС. Арганізацыі мастацкага і культурнага накірунку робяць адметнай Гродзенскую вобласць.
Ў астатніх накірунках ўсе вобласці дэманструюць неістотныя, альбо выпадковыя флуктуацыі ў колькасці НДА па відах дзейнасці.
Структура дамінуючых напрамкаў грамадскай дзейнасці была сфармаваная яшчэ за часы СССР і не перажывала за мінулае дваццацігодзьдзе істотных зменаў. Прапорцыі паміж грамадскімі арганізацыямі, каторыя былі ініцыяваныя органамі дзяржаўнай ўлады альбо ідэялагічнага кантролю і тымі, што ўзніклі бяз знешняга ўплыву, гэтак сама застаюцца практычна нязменнымі.
Пры такім стане рэчаў найбольш яскрава асноўную тэндэнцыю ў развіцці актыўнасці грамадзянаў дэманструе яе адлюстраванне ў СМІ, табл.3.
Табліца 3
Колькасць артыкулаў аб дзейнасці беларускіх грамадскіх аб'яднанняў,
ў некаторых беларускіх газэтах
Крыніца: БРГА «Аб'яднаны шлях», 2012 г.
|
|
2009
|
2010
|
2011 (на 20.12.11)
|
Усяго
|
|
Народная газета
|
594
|
300
|
96
|
990
|
|
Рэспубліка
|
486
|
335
|
143
|
964
|
|
Звязда
|
396
|
260
|
138
|
794
|
|
Советская Белоруссия
|
313
|
107
|
32
|
452
|
|
Наша ніва
|
31
|
268
|
86
|
385
|
|
Вечерний Миінск
|
35
|
277
|
19
|
331
|
|
Народная воля
|
23
|
105
|
13
|
141
|
|
Беларусы и рынок
|
44
|
52
|
17
|
113
|
|
Белгазета
|
23
|
35
|
24
|
82
|
|
Гомельская праўда
|
|
46
|
10
|
56
|
|
Свободные новости
|
31
|
14
|
4
|
49
|
|
Мінская праўда
|
|
26
|
18
|
44
|
|
Заря
|
|
13
|
8
|
21
|
|
Гродзенская праўда
|
|
9
|
8
|
17
|
Аператыўныя дадзеныя, што атрыманыя супрацоўнікамі БРГА «Аб'яднаны шлях», грунтуюцца на маніторынгу двух групаў газэт: дзяржаўных і недзяржаўных. Гэтыя групы вельмі моцна адрозніваюцца па разавым сярэднетыднёвым сукупным накладзе. Дзяржаўная прэса штотыдзень выстаўляе на продаж і па падпісцы каля 4 млн. паасобнікаў, недзяржаўная – у 100 разоў меней.
Істотная разбежка ў памеры чытацкай аўдыторыі і яшчэ больш істотная разбежка ў ацэнцы бягучых падзеяў у краіне і за мяжой не адмянілі сходнай тэндэнцыі ў дынаміцы публікацыяў аб НДА: скарачэньне. Хіба недзяржаўная прэса дала пэўны рост напярэдадні выбараў і скарачэньне пасля іх да ўзроўню 2009 г. Дзяржаўныя СМІ сталі адлюстроўваць сёлета гэтую тэму амаль ў чатыры разы радзей, чым ў 2009 г.
Звернемся да рэсурсаў Інтэрнэту, табл.4.
Табліца 4
Тэрытарыяльнае паходжаньне і асноўныя мэты
наведвальнікаў парталу ngo.by®
|
Гарады Беларусі
|
Краіны *
|
Раздзелы парталу
|
|
Мінск
|
Расея
|
Навіны
|
|
Гомель
|
Україна
|
Праграмы/ конкурсы/ вучоба
|
|
Бабруйск
|
ЗША
|
Базы дадзеных
|
|
Віцебск
|
Польшча
|
Некамерцыйнае права
|
|
Гродна
|
Літва
|
Фонды
|
* За выключэннем Беларусі
Крыніца: паводле дадзеных БРГА «Аб'яднаны шлях»
Сапраўднасць і каштоўнасць атрыманых супрацоўнікамі БРГА «Аб'яднаны шлях» звестак аб сітуацыі ў сферы грамадскай актыўнасці падцьвярджаюць і дадзеныя табл.4. З яе зместу бачна, што айчынныя наведвальнікі спецыялізаванага парталу па сваім тэрытарыяльным размеркаванні супадаюць з тым, што адлюстраванае ў табл.2, а па сфэрах зацікаўленасці – з дадзенымі Мінюсту (табл.1).
Ў завяршэнне варта зазначыць, што паходжанне асноўнай групы замежных наведвальнікаў супадае, за выняткам Германіі з рэйтынгам асноўных партнэраў Беларусі ў знешнеэканамічнай дзейнасці.
Такім чынам, сукупнасць прааналізаваных звестак дазваляе сцьвярджаць, што:
· на фоне эканамічных праблемаў назіраецца слабавыражаная тэндэнцыя скарачэння грамадскай актыўнасці ў Беларусі;
· цэнтрамі актыўнасці застаюцца Мінск і буйныя гарады;
· рэгіянальная спецыфіка абумоўленая доўгатэрміновымі фактарамі, што сфарміравалісь яшчэ за часы СССР;
· структура зацікаўленасці грамадзянаў змешчаная ў сферы блізкія да іхнай асноўнай прафэсійнай дзейнасці.
Інфармацыя на партале не з'яўляецца афіцыйнай пазіцыяй БРГА «Аб'яднаны шлях».
Адміністрацыя партала можа не падзяляць думкі аўтараў размешчаных матэрыялаў.
© БРГА «Аб’яднаны шлях», 2003—2010
Пры выкарыстанні матэрыялаў партала спасылка на крыніцу абавязкова.
