Базы дадзеных

Грамадcкія аб’яднанні, Фонды, Праекты, Маніторынг, Прэса

Трэці сектар

Навіны, Мэнэджмэнт, Некамерцыйнае права, Праграмы і конкурсы

Аб'яднаны шлях

Пра нас, Выданні, Праграмы, Лінкі і банеры, Кантакты

ngo.by → Маніторынг беларускай прэсы → Звязда

Прыватны бізнэс хоча "людзьмі звацца"

№ 32 (26896) 18.02.11 Сваімі думкамі наконт актуальных праблем па лібералізацыі беларускай эканомікі падзяліўся з журналістамі Аляксандр Швец, старшыня РГА "Беларуская навукова-прамысловая асацыяцыя". Прынамсі, ён выказаў меркаванне, што ў Беларусі вельмі прыніжана роля грамадскіх аб'яднанняў прадпрымальнікаў:

 — Роля прадпрымальніцкіх саюзаў, грамадзянскай супольнасці ў нашай краіне прыніжана, у нас дамінуе выканаўчая ўлада. Возьмем, напрыклад, 300-ы ўказ наконт спонсарскай дапамогі: ён жорстка зарэгуляваў працэс, і нават члены нашай асацыяцыі, якія хочуць аказаць дапамогу нам, вельмі абмежаваны ў гэтым. Фактычна там працуе адзін артыкул — матэрыяльна-тэхнічная дапамога асацыяцыі. Але навошта, скажам, нам аўтамабіль? Нам ён не патрэбны, у нас ва ўсіх свае — нам патрэбны сродкі, каб заказваць экспертную ацэнку сітуацыі, ацэньваць міжнародны вопыт, рабіць аналітычныя падборкі. А па-другое, апошнія гадоў 10 быў такі пасыл: даеш ты свае прапановы ці не даеш, яны ўсё роўна былі незапатрабаваныя. Я мяркую, што БНПА будзе зараз дзейнічаць трошкі па-іншаму: мы не толькі будзем даваць аналітыку, не толькі будзем прасіць урад, каб ён яе ўлічваў, але і пастараемся дабівацца гэтага, — сказаў Аляксандр Швец. — Адкуль мы бяром сваю праблематыку? Ад членаў асацыяцыі, аналізуем яе і падаём ва ўрад. урад атрымлівае знізу апрацаваную, добра структураваную інфармацыю. Але мы нават не просім даваць нам грошы — нам проста не трэба замінаць, а прымаць і ўлічваць нашы меркаванні. Вядома, мы разумеем, што не ўсе яны могуць быць рэалізаваны аднамомантна, некаторыя з іх з'яўляюцца спрэчнымі, але ж гэта дыялог бізнэсу і ўлады. Мы ў адной лодцы, і пры ўсё нашай глыбокай павазе не могуць намеснік міністра і міністр бачыць усю панарамнасць на 360 градусаў, бо ўсё могуць бачыць толькі ўсе ўдзельнікі працэсу. І я спадзяюся, што тыя прынцыпы, якія Прэзідэнт заклаў у Дырэктыву па стварэнні кансультатыўных органаў, будуць рэалізаваны.
Пры гэтым Аляксандр Іосіфавіч назваў СМІ найпершым інструментам, да якога будзе вымушана звярнуцца БНПА, калі ўсё ж такі дыялогу паміж бізнэсам і ўладай не атрымаецца:
— Калі мы палічым, што нашы прапановы заслугоўваюць увагі, але мы не зможам прабіцца да кіраўнічага саставу ўрада ці міністэрстваў, то я запрашу журналістаў, раздам аналітыку і патлумачу, у чым сутнасць нашых ідэй. Мы ж не супраць, каб нам сказалі, што вашы ідэі непрапрацаваныя і аргументавалі гэта, бо ў такой сумеснай працы і нараджаюцца здаровыя зерні. Але калі нам будуць адказваць "прынята да ведама", то нас такая ветлівасць не задавальняе, — падзяліўся планамі старшыня Беларускай навукова-прамысловай асацыяцыі.
У сваёй гутарцы з журналістамі Аляксандр Швец акрэсліў найбольш важныя на сёння праблемы, якія трэба вырашыць як мага хутчэй — наладзіць дзяржаўна-прыватнае партнёрства і прыняць адпаведны законапраект, разабрацца з падатковым заканадаўствам, перадаць маёмасць, якая неэфектыўна выкарыстоўваецца эфектыўным уласнікам і гэтак далей. У тым ліку ён абазначыў і праблему роўных правоў дзяржаўных і прыватных прадпрыемстваў:
— Беларусы заўсёды імкнуліся "людзьмі звацца", як пісаў калісьці класік, быць такімі, як і іншыя суседнія народы. Зараз вельмі падобная сітуацыя, калі прыватны бізнэс таксама імкнецца "людзьмі звацца". Нягледзячы на тое, што напісана ў Канстытуцыі пра роўныя ўмовы, дзяржаўны пратэкцыянізм ужо дасягнуў такіх высокіх формаў развіцця, што даюцца вусныя загады, якія трэба абавязкова выконваць (напрыклад, не пускаць прадукцыю з адной вобласці ў іншую, дзе ёсць аналагічнае прадпрыемства з аналагічнай прадукцыяй. — Аўт.), — сказаў Аляксандр Швец і прывёў станоўчы вопыт Расіі, дзе існуе моцная антыманапольная служба, якая жорстка сочыць за тым, каб нішто не перашкаджала канкурэнцыі.
— Мы лібералізуем цэнавае заканадаўства, зніжаем яго адміністраванне, аднак у нас няма органа, які б мог і ўмеў кантраляваць канкурэнтнае асяроддзе, змагацца з нядобрасумленнай канкурэнцыяй, спыняць манапалістаў. Мы пастаянна кажам ураду: давайце зоймемся прапрацоўкай гэтага пытання, яго нельга адкладваць. Бо мы знаходзімся ў Мытным саюзе, мы імкнёмся да стварэння адзінай эканамічнай прасторы, аднак пры добрай адпрацоўцы і маніторынгу гэтых пытанняў у Расіі і Казахстане і пры сырасці і недапрацаванасці ў нас — выгадна будзе парушаць заканадаўства менавіта ў нас. Мы павінны глядзець наперад і, зыходзячы з таго, што мы хочам мець праз два гады, ужо зараз пачаць гэтым займацца, — выказаў меркаванне Аляксандр Швец і дадаў, што замежныя інвестары таксама зацікаўленыя ў моцным антыманапольным органе, які будзе абараняць канкурэнцыю і іх інтарэсы.
Пры гэтым, калі вяртацца да пытання пра дзяржаўны пратэкцыянізм, то Аляксандр Іосіфавіч не лічыць моцны адміністратыўны рэсурс дрэннай з'явай:
— Моцны адміністратыўны рэсурс — гэта вельмі добра, асабліва ў крызісны і пасткрызісны час. Мы проста карыстаемся ім не зусім адэкватна. Узгадайце Паўднёвую Карэю — там таксама быў моцны адміністратыўны рэсурс — і паглядзіце, якіх поспехаў яны дасягнулі за апошнія 50 гадоў. Так што наяўнасць добра арганізаванай сістэмы органаў дзяржкіравання і добрая кіруемасць краінай і яе эканомікай дае гіганцкія магчымасці, але іх мы не да канца выкарыстоўваем. Спалучэнне ініцыятывы з цэнтралізаваным рэсурсам пры правільным дазіраванні можа даць вельмі добры вынік, — перакананы старшыня РГА "БНПА".
Выказаў ён сваё меркаванне і наконт таго, як у цэлым ідзе працэс лібералізацыі ў нашай краіне:
— З аднаго боку, дзяржава падышла да таго, што трэба заняцца лібералізацыяй, а з іншага — бізнэс прыйшоў да высновы, што не час маўчаць і вяла прапаноўваць свае ініцыятывы. І вельмі добра, што гэтыя пазіцыі супалі, — сказаў Аляксандр Швец і дадаў, што пры гэтым не трэба падыходзіць да лібералізацыі з фармалізмам. — Мне гэта трошкі нагадвае той час, калі ў 1985 годзе была аб'яўлена перабудова. І мог патэлефанаваць партыйны чыноўнік і спытаць: хто ў вас на прадпрыемстве "перабудаваўся"? І яму адказвалі: сёння "перабудаваўся" сакратар прафкама і дырэктар, а заўтра "перабудуецца" тэхнічны дырэктар і яшчэ хто-небудзь. Шмат было фармалізму. Так і зараз — сістэма бярэ пад казырок і кажа: "Так, мы лібералізуемся!" Аднак, па сутнасці, гэта толькі даклад пра лібералізацыю, а не сама лібералізацыя. Скажам, калі інвестар у кабінеце кажа адны словы, а на кухні — іншыя, то значыць, у нас ёсць праблемы. А калі ён на кухні і ў кабінеце кажа адно і тое, то значыць, што вялікай колькасці праблем мы ўжо пазбавіліся, — мяркуе Аляксандр Швец.
Павел Бераснеў.
 
 
20 лютага 2011

Маніторынг беларускай прэсы

Праграмы, конкурсы, вучоба
Міністэрства юстыцыі інфармуе
Адказы на пытанні
Некамерцыйнае права

Інфармацыя на партале не з'яўляецца афіцыйнай пазіцыяй БРГА «Аб'яднаны шлях».
Адміністрацыя партала можа не падзяляць думкі аўтараў размешчаных матэрыялаў.

© БРГА «Аб’яднаны шлях», 2003—2010
Пры выкарыстанні матэрыялаў партала спасылка на крыніцу абавязкова.